Giới thiệu chung[]
Bảo hiểm y tế quốc gia, National health insurance hay 国民健康保険 (Kokumin-Kenkō-Hoken) là một trong hai loại bảo hiểm sức khỏe chính ở Nhật. Loại còn lại là Bảo hiểm y tế của cơ quan dành cho nhân viên các công ty, xí nghiệp. Luật pháp Nhật cũng quy định tất cả công dân Nhật, những người định cư ở Nhật và người nước ngoài có thời hạn visa dài hơn 1 năm đều phải tham gia 1 trong 2 loại bảo hiểm trên. Nhất thiết phải có bảo hiểm sức khoẻ phòng trường hợp bị bệnh hay bị thương vì chi phí y tế ở Nhật rất cao.
Bảo hiểm y tế quốc gia còn được biết đến với nhiều cái tên như Bảo hiểm y tế quốc dân, Bảo hiểm sức khỏe quốc dân v.v.
Đối tượng gia nhập[]
Đối tượng gia nhập là người đang không gia nhập bảo hiểm y tế của cơ quan và là một trong những đối tượng sau:
- Người nước ngoài có giấy phép định cư tại Nhật.
- Người nước ngoài có thời hạn visa dài hơn 1 năm.
- Người nước ngoài ban đầu khi vào Nhật có thời gian cư trú dưới 3 tháng, nhưng sau đó được cho phép cư trú trên 3 tháng.
- Tất cả người Nhật.
Tuy nhiên, tại một số nước đã ký kết Hiệp định bảo hiểm xã hội với Nhật bản bạn không cần phải mua bảo hiểm sức khỏe nữa khi đến Nhật. Để tránh tình trạng phải mua bảo hiểm sức khỏe hai lần (cần có giấy tờ chứng minh đã mua bảo hiểm để được chi trả cho việc khám bệnh tại Nhật). Về chi tiết, xin tham khảo trang web của Cơ quan tiền hưu Nhật Bản.
Các bước đăng ký[]
Lưu ý:
- Vài ngày sau khi đăng ký xong, bạn sẽ nhận được giấy khai báo thu nhập. Hay khai báo đầy đủ và gửi lại đúng thời hạn vì phí bảo hiểm bạn phải đóng hàng tháng sẽ khác nhau tùy vào thu nhập của bạn. Nếu bạn không có thu nhập hoặc thu nhập thấp mà không hoàn thành thủ tục này, bạn có thể sẽ phải đóng phi bảo hiểm cao hơn so với mức đáng lẽ bạn phải trả.
Thẻ bảo hiểm[]
Nếu gia nhập bảo hiểm sẽ nhận được thẻ bảo hiểm (Health Insurance Card - Hokensho). Thẻ bảo hiểm là vật chứng minh đã gia nhập bảo hiểm. Do đó xin hãy giữ lại thẻ đó một cách cẩn thận. Trên thẻ bảo hiểm có ghi họ tên, địa chỉ của người gia nhập bảo hiểm. Khi đi khám bệnh phải xuất trình thẻ bảo hiểm tại quầy tiếp tân của cơ quan y tế. Khi đi du lịch trong nước Nhật thì cũng nên mang theo thẻ bảo hiểm. Ngoài ra không thể cho muợn hay mua bán thẻ bảo hiểm.
Mức hỗ trợ[]
Khi có thẻ bảo hiểm, khi chữa trị bệnh tật hay thương tật bạn được hỗ trợ từ 70-80% chi phí, tùy thuộc vào từng đối tượng.
Đối tượng | Mức thu nhập | Mức hỗ trợ |
Trẻ em trước tuổi đi học | Tất cả các mức thu nhập | 80% |
Từ tuổi đi học đến 69 tuổi | Tất cả các mức thu nhập | 70% |
Từ 70 đến 74 tuổi | Thu nhập giống như đi làm | 70% |
Thu nhập thông thường và thấp | 80% |
Lưu ý:
- Đối với sinh viên quốc tế (du học sinh), khi tham gia chương trình này, bạn còn được hoàn lại 80% chi phí đã chi trả theo chính sách hỗ trợ sinh viên quốc tế do AIEJ thực hiện. Như vậy, bạn sẽ chỉ phải trả 6% chi phí điều trị thực.
- Những người trên 75 tuổi (hoặc người có bệnh tật nhất định từ 65 đến 74 tuổi) là đối tượng của chế độ y tế sau độ tuổi 75.
- Ngoài ra trong trường hợp bạn vào viện và tiền điều trị quá cao, bạn có thể được trả số tiền điều trị vượt quá số tiền giới hạn mà bạn có khả năng trả được hoặc bạn cũng có thể được vay tiền để thanh toán tiền điều trị.
Các khoản được hỗ trợ[]
Trường hợp | Khoản được hỗ trợ |
Khi bị bệnh, thương tật (Chữa trị bằng thẻ bảo hiểm) |
|
Khi bị bệnh, thương tật (Khi đã trả toàn bộ viện phí)(?) |
|
Vận chuyển khi cấp cứu |
|
Khi sinh đẻ |
|
Khi tử vong |
|
Phí bảo hiểm[]
Những ai gia nhập bảo hiểm y tế quốc gia thì nhất định phải đóng tiền bảo hiểm. Tự mình phải đi đóng phí bảo hiểm thông qua các cơ quan tài chính. Mang giấy thanh toán phí bảo hiểm (được gửi đến từ phòng hành chính) đến cơ quan tài chính hay phòng hành chính để đóng, hoặc là sử dụng dịch vụ chuyển khoản của cơ quan tài chính để đóng phí bảo hiểm. Cũng có trường hợp nhân viên thu phí đến nhà để thu phí. Mức phí bảo hiểm tùy nơi khác nhau. Mức phí được quyết định hằng năm tùy theo thu nhập, số người trong gia đình. Tuy nhiên trong trường hợp năm thứ nhất sinh sống tại Nhật, trước năm đó vì không có thu nhập nên được đóng mức phí bảo hiểm ở mức thấp nhất, từ năm thứ 2 trở đi căn cứ vào mức thu nhập phí bảo hiểm sẽ thay đổi. Hơn nữa người từ 40 tuổi trở lên đến 65 tuổi sẽ bị tính thêm phí bảo hiểm điều dưỡng.
Nếu đóng phí bảo hiểm chậm trễ thì thẻ bảo hiểm sẽ bị thu hồi, thay vào đó sẽ được phát giấy chứng minh tư cách người được bảo hiểm. Trong thời gian chờ phát hành có khi toàn bộ phí y tế phải tự chi trả (sau đó yêu cầu phòng hành chính khu vực hoặc tổ chức trực thuộc thanh toán). Ngoài ra, nếu không đóng tiền bảo hiểm thì có khi sẽ bị tịch thu tài sản v.v. Vì vậy bạn không nên chậm trễ mà hãy đóng phí bảo hiểm cho đúng hạn. Sẽ có trường hợp miễn giảm phí bảo hiểm khi gặp trường hợp khó khăn trong việc đóng bảo hiểm như khi gặp thiên tai thảm họa, thất nghiệp và phá sản v.v. Xin hãy trao đổi với bộ phận phụ trách về bảo hiểm y tế quốc gia của phòng hành chính khu vực.
Những lúc cần khai báo[]
Hễ gia nhập bảo hiểm y tế quốc gia một lần thì không tự động ra khỏi bảo hiểm nếu không thông báo. Khi gia nhập bảo hiểm sức khỏe của nơi làm việc trong vòng 14 ngày phải thông báo cho bộ phận phụ trách về bảo hiểm y tế quốc gia của phòng hành chính khu vực. Khi làm mất, làm bẩn thẻ bảo hiểm, sinh con, thay đổi chủ nhà hay người gia nhập bảo hiểm tử vong thì trong vòng 14 ngày hãy thông báo cho phòng hành chính khu vực.
Việc thông báo thay đổi địa chỉ, thay đổi chủ hộ v.v. cũng cần thiết. Trường hợp chuyển nhà đi mang thẻ bảo hiểm đến phòng hành chính, phải thông báo ngày chuyển nhà, sau khi chuyển nhà trong vòng 14 ngày phải thông báo địa chỉ mới tại phòng hành chính nơi chuyển đến.
Khi ra khỏi nước Nhật phải mang thẻ bảo hiểm, con dấu (nếu bạn có con dấu), thẻ đăng ký ngoại kiều, vé máy bay... đến để thông báo việc đó (Bảo hiểm sức khỏe và bảo hiểm y tế quốc gia đều có chế độ y tế sau độ tuổi 75 đối với trên 75 tuổi).
Tài liệu tham khảo[]
- Thông tin cuộc sống bằng nhiều thứ tiếng, Council of Local Authorities for International Relations (CLARE)